Artikel Klasse : Een warm pleidooi voor het integreren van yoga en meditatie in de kleuterklas

Een warm pleidooi voor het integreren van yoga en meditatie in de kleuterklas.

Als studente kleuteronderwijs heb ik tijdens vele momenten gemerkt dat er nood is aan rustmomenten in de kleuterklas. Na een lange speeltijd is het vaak moeilijk voor de kinderen om zich opnieuw te concentreren op wat je als leerkracht aanbiedt. Even de ogen sluiten en luisteren naar omgevingsgeluiden, een korte yogasessie of een  ademhalingsoefening laat de kleuters even dicht bij zichzelf komen. De ontspanning en de rust die onstaat na deze oefening zet zich daarna voort in de klas. De kls zijn rustiger en meer geconcentreerd aan het werk.

Ik durf er dan ook voor pleiten om yoga en meditatie een onderdeel te maken van het vaste leerpakket. Dit vanuit persoonlijke ervaring- ik doe zelf al vier jaar aan meditatie en yoga- en vanuit observaties tijdens mijn praktijk in de kleuterklas.

Voor mij persoonlijk heeft de yoga een wereld geopend waarin een sereen contact met jezelf mogelijk is door lichaamsbeweging. Tijdens een yogales neem je houdingen aan,  die houdingen stimuleren bepaalde spieren en organen. Met je ademhaling breng je energie naar die lichaamsdelen en help je deze lichaamsdelen om te regeneren. Aan het einde van de sessie ga je rustig liggen om te voelen wat de yoga heeft gedaan voor jou en je lichaam. Je laat gedachten en gevoelens toe zonder oordeel. Na een yogasessie is zijn je geest en je lichaam ontspannen. 

Voor kleuters kun je yoga op verschillende manier aanbrengen, een veel gebruikte manier is het vertellen van een verhaal en daar de lichaamshoudingen aan koppelen. Het kind is eerst een beer, dan een sterke leeuw of  een sierlijke pauw. In het verhaal ga je samen met de kinderen op avontuur en op het einde is er een rustmoment waarbij de kleuters kunnen voelen wat de yoga met hun lichaam gedaan heeft. De voordelen van het regelmatig beoefenen van yoga voor de kleuters zijn niet min : de kinderen ontwikkelen een juiste houding, een goede ademhaling, het zenuwstelsel wordt kalm, kinderen leren hun emoties te accepteren en  ze ontwikkelen op den duur een kalme alertheid.[1]

Bij meditatie is er ook een intens contact met het lichaam, maar gebeurt in rust. Je gaat ademen en  elk lichaamsdeel observeren. Dan ga je voelen wat het je vertelt met als doel een grotere eenheid te creëeren tussen lichaam en geest.  Als je dit samen met je kinderen of kleuters doet zijn er ook hier heel wat voordelen: je komt tot een verdieping van de onderlinge communicatie en de emotionele intelligentie van het kind, de begeleider en het kind leren eerlijk te kijken naar zichzelf en de wereld , het kind mag zichzelf zijn, het kind krijgt bagage om met de moeilijkheden van het leven om te gaan, de begeleider en het kind leren met stress, angsten en verandering om te gaan. Als opvoeder kun je samen met het kind groeien om de moeilijkheden van het leven de baas te kunnen.[2]

Dit zijn vaardigheden die in de maalstroom van ons huidige bestaan levensnoodzakelijk zijn, we hebben nood aan een sterk psychisch en fysisch evenwicht. De Romeinen wisten het ook al : ‘mens sano in corpore sanum.’ Zo ook voor onze kinderen.

---

[1] Schnitfink N., Florquin V.(2009) Een eindwerk omtrent yoga in de kleuterklas. Karel de Grote Hogeschool. Antwerpen

[2] Dewulf D., Persoons B, Benoit V. (2009) Mindfulness voor je kids. Uitgevrij Lannoo nv, Tielt.